In Goede Aarde Vallen

Contact maken met de aarde is goed voor een mens maar als je tuiniert wil je wel in goede aarde vallen toch?

De aarde of grond onder onze voeten is van levensbelang voor planten maar daardoor ook voor ons mensen. Een gezonde bodem leeft en in dit bericht geef ik wat meer helderheid in deze donkere wereld.

Alles wat je moet weten over grond in de tuin (of potten)

Als beginnend tuinliefhebber is het een hele toer om uit te vinden welke soort grond je het beste kan gebruiken.
Potgrond, tuingrond, compost, bladaarde, cocos-aarde, turfmolm, veengrond, veenmos, tuinturf, kuiplanten-grond, potgrond voor bloeiende planten, bemeste tuinaarde, gft compost, potgrond voor de moestuin, potgrond voor terras & balkon en zo kan ik nog wel even doorgaan.

In dit artikel probeer ik daar wat helderheid in te brengen zodat je bewust de juiste grondsoort kan kiezen.

Wat zijn de nadelen van de verschillende grondsoorten

Potgrond is een mengsel wat ontwikkelt is om een luchtig en groeizaam medium te krijgen voor kwekerijen en planten in pot. Het bestaat meestal uit een basis van veen waardoor compost, zand en mest zijn gemengd. Veen wordt afgegraven in natuurgebieden die daardoor onherstelbaar zijn beschadigd.
Tuingrond bestaat meestal uit een mengsel van hoogveen en laagveen (slootbagger) en vaak wordt er ook nog kunstmest of koemest aan toegevoegd.
Compost bestaat uit verteerde plantenresten zoals blad, takken en grondkluiten. De beste compost komt van je eigen composthoop waarmee je het afgestorven organisch materiaal in de natuurlijke kringloop houdt. Ook de betere composterings bedrijven kunnen een specifieke soort compost leveren eventueel verrijkt met micro-organisme.
Gft-compost bestaat in hoofdzaak uit organisch restafval van groente, fruit en tuinafval van particulieren. Van oorsprong allemaal organisch materiaal wat goed is voor de planten. Een nadeel is dat resten van bestrijdingsmiddelen en kunstmest die in de landbouw gebruikt worden ook nog in de compost zitten.
Veenmos, tuinturf, hoogveen en turfmolm zijn producten uit moerasgebieden van Nederland, Duitsland en Rusland die onherstelbaar vernield worden door deze eeuwenoude lagen af te graven. Deze producten worden vaak aangeraden om de bodem te verzuren maar er zijn betere manieren om dat te doen.
Cosos-aarde of cocos-compost is een restproduct van de kokosnoot. De grove vezels worden gebruikt voor touwen en matten maar het fijnere materiaal blijft daarbij over. Cocos-vezels zijn een prima bodemverbeteraar omdat het puur organisch materiaal is wat verteerd in de bodem. Ook maakt het de grond luchtig waardoor wortels makkelijk en snel groeien. Een nadeel is dat er meer transport nodig is om het in Nederland te krijgen vanuit India en Zuid-Amerika.
Bladaarde is een pure vorm van compost uitsluitend gevormd door een mengsel van afgevallen blad wat in 2 á 3 jaar is verteerd. Net als een natuurlijke strooisel-laag in het bos bestaat dit uit een luchtig mengsel van organisch materiaal en veel micro-organisme.
De vele andere mengsels of hippe namen voor grond zijn bedacht voor de verkoop en bestaan uit een mengsel van eerder genoemde bestanddelen.

Wat is de functie van grond

Van nature is grond een mengsel van mineralen, organisch materiaal en bodemleven. Planten zijn een belangrijk onderdeel van de bodem en de gehele kringloop. Zo kunnen planten niet zonder het bodemleven en het bodemleven kan niet zonder planten. Een gezonde bodem bestaat van nature uit een toplaag van organisch materiaal en een rijk bodemleven zoals schimmels, bacteriën, torretjes, duizendpoten, wormen en nog veel meer.

Als we het over mineralen hebben dan is dat de oorspronkelijke bodem die kan bestaan uit rots, zand, klei of een mengsel daarvan. In Nederland bestaat de bodem in hoofdzaak uit verweerde mineralen die door de rivieren zijn afgezet. Planten die in pot gekweekt worden krijgen een mengsel van organisch materiaal wat de toplaag van het bos imiteert en omdat het makkelijk werkt. Zand loopt uit de pot en klei is lastig te bewerken daarom wordt dat niet gebruikt.

Van oorsprong dient de grond ook als verankering van de wortels zodat de plant niet omvalt. Verder is de grond nodig om water en voedingstoffen vast te houden die door het bodemleven worden omgezet en uitgewisseld met de wortels.

Wat is de beste keuze voor gezonde planten

Dat hangt in hoofdzaak af van het soort planten. Planten die van oorsprong op een zanderige grond groeien (bv Sedum) hebben het liefst een mengsel van natuurcompost en zand. Planten die thuis horen op een zware grond (bv Astrantie) doen het beter op een mengsel van bladcompost en klei.
Je kan ook grond uit de tuin mengen met 30 tot 50% cocoscompost of bladaarde, hierdoor krijg je een luchtig mengsel met voldoende organisch materiaal waar weer voedingsstoffen uit vrij komen. In de grond uit de tuin zitten normaal gesproken ook voldoende micro-organisme die ervoor zorgen dat de organische stof wordt omgezet in voeding voor de plant.
Gebruik voor potten en de tuin geen chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest omdat deze het bodemleven ernstig beschadigen of doden.
Gebruik bij voorkeur puur organische meststoffen die de bodem echt voeden en het bodemleven optimaliseren. De beste producten zijn van Plant Health Cure of Ecostyle. Hierdoor krijgen de planten steeds voldoende voedingsstoffen en zelfs antistoffen om ziektes te voorkomen of af te weren.

Samenvatting keuze van de beste grondsoort

Gebruik geen veenproducten waarvoor natuurgebieden worden vernield maar neem in plaats daarvan een goede kwaliteit natuurcompost of bladcompost.

Je kan beter ook niet kiezen voor allerlei mengsels waarvan je niet weet wat er allemaal aan toe is gevoegd, de kwaliteit van de bemeste tuinaarde of potgrond is meestal niet zo goed voor de planten als op de verpakking wordt aangeprezen.

Pas de planten aan op de omstandigheden en probeer niet de grond op de planten aan te passen. Neem bijvoorbeeld de grond uit je tuin of laagveen als basis en voeg daar organisch materiaal (cocoscompost of bladaarde) aan toe om de grond te verbeteren.

Ga uit van de kracht van de natuur en laat het bodemleven helpen om je planten gezond te houden.

Met groene groet, Geral Overbeek.

ps: Zou je meer willen weten over een gezonde bodem of het zelf composteren? Bekijk dan zeker de informatie over de Cursus Bodemleven